Skip to main content

Lubuskie

TRZEBIEL, GM. TRZEBIEL, POW. ŻARSKI TRZEBIEL, GM. TRZEBIEL, POW. ŻARSKI

TRZEBIEL, GM. TRZEBIEL, POW. ŻARSKI

Głaz narzutowy, granit, o obwodzie ok. 15 m oraz 2,8 m wysokości zwany „Diabelskim Kamieniem” („Teufelsstein”) lub „Głazem Krabata”. Na jego powierzchni widoczne są trzy koncentryczne struktury z dookolnymi otworami o niewyjaśnionej funkcji. Wedle koncepcji Piotra Haracza mają one charakter sakralny, podobnie jak sam głaz, który pełnił rolę pogańskiego ołtarza w pradziejach lub okresie wczesnego średniowiecza. Do koncentrycznie ułożonych otworów w trakcie obrzędów miała spływać
krew, co mogło posiadać charakter wróżebny. „Tarcze otoczone otworami” mają symbolizować słońce. W koncentryczne wykucia miały być wkładane drewniane imitacje promieni słonecznych. Zaś całość wiązała się ze wschodem i zachodem słońca w dzień równonocy (2 marca oraz 21 września). Na początku XIX w. przy kamieniu miały się odbywać „pogańskie praktyki”. Brak śladów osadnictwa wczesnośredniowiecznego w najbliższej okolicy ma poświadczać istnienie w tym miejscu „strefy sacrum” oraz pogańskiego świętego gaju. Autor wywodzi również nazwę Trzebiela od składanych tu ofiar – treb (Haracz 2012, 46-47).

Niewykluczone, że układające się koncentrycznie wykucia widoczne na powierzchni głazu stanowią ślady po próbach jego rozbicia poprzez odkuwanie poszczególnych fragmentów.

Z głazem związana jest legenda o naiwnym młynarzu, który miał piękną córkę Elżbietę i sprytną żonę. Córka bardzo spodobała się diabłu, który w celu jej zdobycia zatrudnił się w młynie jako czeladnik i przypadł do gustu zarówno młynarzowi, jak i jego córce. Został jednak zdemaskowany przez matkę dziewczyny i w złości zamierzał zniszczyć młyn zrzucając nań ogromny głaz. Sprytna kobieta jednak domyśliła się zamiarów czarta i gdy ten nocą skradał się do młyna z kamieniem, z ukrycia zapiała jak kogut. Diabeł wystraszył się i upuścił głaz. Koncentryczne zagłębienia widoczne na jego powierzchni mają być śladami diabelskich pazurów.

Współrzędne geograficzne: 51.629981, 14.801775

Lokalizacja na mapach Google

Źródła informacji: Czernicka-Chodkowska D. 1977, 37, ryc. 13; Haracz 2012, 45-47; https://lipinki.zielonagora.lasy.gov.pl/diabelski-kamien (dostęp 15 marca 2023); tablica informacyjna ustawiona przy głazie; kwerenda terenowa

Diabelski Kamień w Trzebielu

Tablice informacyjne ustawione przy głazie