W ramach projektu zbadano i zadokumentowano owiane kultem i wierzeniami kamienie ze znakami w postaci wyżłobień w kształcie stóp (tzw. „boże stopki”), tzw. „diabelskie kamienie”, kamienie o formach antropomorficznych będące przedmiotem kultu religijnego z obszaru całego kraju – łącznie zinwentaryzowano 96 kamieni „bożych stópek” tworzących miejsca cudowne oraz 77 tzw. „diabelskich kamieni”. Dla 42 kolejny obiektów znanych z literatury stwierdzono ich zniszczenie. Dla wszystkich zabytków sporządzono dokumentację opisową w postaci kart ewidencyjnych, dokumentację fotograficzną, w miarę możliwości ortofotograficzną, modele 3D oraz zdjęcia lotnicze z zastosowaniem drona. Zostały zebrane podania, wierzenia związane z danymi obiektami.
Zinwentaryzowano także miejsca związane z tzw. „cudownymi źródłami” z obszaru województw mazowieckiego oraz podlaskiego. Sporządzono opisy i dokumentację fotograficzną dla 26 miejsc cudownych. Wykonano badania weryfikacyjne dla kolejnych 50 miejsc cudownych z obszaru województwa lubelskiego oraz podkarpackiego, dokumentowanych w latach 2014-2017 w ramach Stypendium Twórczego MKiDN (Opieka nad Zabytkami).
W ramach projektu przeprowadzono kwerendy terenowe oraz prace dokumentacyjne w przeszło 300 miejscowościach. Przeprowadzono również szereg wywiadów etnograficznych, starając się zarówno zebrać materiał na temat funkcjonowania ich w kulturze duchowej (podania, legendy, związane z nimi zwyczaje) jak też określić zagrożenia i sformułować zalecenia konserwatorskie dla lepszej ochrony zabytków.
Dla celów projektu stworzono nowy wzór karty dokumentacyjnej zabytków ruchomych stanowiącej podstawę katalogu oraz wzór terenowej karty dokumentacyjnej zabytków.
Poza niniejszą strona wymiernym efektem prac jest katalog kamieni symbolicznych z obszaru Polski w formie drukowanej oraz cyfrowej monografii pt. „Święte i przeklęte. Kamienie w religijności ludowej. Katalog”, Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, Warszawa 2023 – wersja cyfrowa do pobrania poniżej.
Materiały wizualne oraz dokumentacja objęte są prawami autorskimi, wszelkie formy ich wykorzystanie w prezentacjach oraz publikacjach jedynie za zgodą autora.
© Łukasz Miechowicz. All rights reserved.
Projektowanie stron OlimpWeb.