Skip to main content

Tag: Diabelskie kamienie

ORELEC, GM. OLSZANICA, POW. LESKI

Wychodnia skalna położona przy szlaku turystycznym z Myczkowiec do Orelca, na kulminacji wzgórza Michałowice zwany „Sercem Złej Macochy”. Wedle legendy kamień został stworzony przez Boga, by ocalić siostry bliźniaczki wypędzone przez złą macochę do lasu, by zginęły. Dziewczynki późną jesienią zgubiły się w lesie i zostały otoczone przez wilki, lecz Opatrzność sprawiła, że zaryczał w pobliżu niedźwiedź i wilki uciekły. Dziewczynki skulone zasnęły. Gdy ojciec szukał ich bezskutecznie, nagle zobaczył wielki, jaśniejący światłem kamień, pod którym spały jego córki. Po powrocie do domu zastali macochę martwą z rozerwaną klatką piersiową. Kamień w lesie okazał się być jej wyrwanym sercem, zimnym i nieczułym.

Źródła informacji: Potocki 2008, 76-77; kwerenda terenowa

Współrzędne geograficzne: 49.439334, 22.426742

Lokalizacja na mapach Google

GLINNE, GM. LESKO, POW. LESKI

Formacja skalna, wychodnia gruboziarnistego piaskowca krośnieńskiego, a wedle legendy „diabelski kamień”. Położony przy drodze nr 84 Uherce Mineralne – Lesko. Od strony północnej znajdował się kamieniołom. O. Kolberg pisze, że miejscowi mieszkańcy nazywają kamień „Kustryniem”.

Jedna z legend mówi, że kamień porzucił w tym miejscu diabeł, który niósł go, by zrzucić na kościół w Lesku. Zmusił go do tego dzwon kościelny. Aleksander Fredro przytacza legendę o dziewczynie zaklętej w kamień przez swoją matkę. Inne podanie mówi o porzuconym tu i pochowanym niemowlęciu, którego duch błąka się między skałami płacząc. Kolejny przekaz głosi, że skała jest zamienioną przez Boga w kamień chatą czarownicy, która miała czarami zwabić tu księżniczkę z leskiego zamku, by wydać ją za swojego syna.

Źródła informacji: Fredro 1830, 137; Kolberg 1974, 8-9; Potocki 2008, 284-285; Potocki 2009, 60-61; kwerenda terenowa

Współrzędne geograficzne: 49.467836, 22.357017

Lokalizacja na mapach Google

IWIERZYCE-KOLONIA, GM. IWIERZYCE, POW. ROPCZYCKO-SĘDZISZOWSKI

Głaz narzutowy zwany „Diabelskim Kamieniem”. Jest to największy głaz polodowcowy na obszarze województwa podkarpackiego. Położony na stoku wzniesienia, w gęstym lesie, trudny do znalezienia. Wymiary kamienia: długość 3,3 m, szerokość 1,8 m, wysokość 1 m.

Wedle miejscowego podania diabeł chciał za jego pomocą zniszczyć kościół w pobliskiej Nockowej,
jednakże w trakcie lotu zapiał kogut oznajmiający świt i czart upuścił kamień. Na powierzchni głazu widoczne są otwory po próbie jego rozbicia. Kamień jest mało znany wśród okolicznych mieszkańców, położony w miejscu trudno dostępnym.

Źródła informacji: Reszlowie 2013, 102; kwerenda terenowa

Współrzędne geograficzne: 50.022738, 21.727302

Lokalizacja na mapach Google

WYRĘBY (MÓJKA), GM. DYNÓW, POW. RZESZOWSKI

Diabelski kamień, położony obecnie na obszarze Rezerwatu Przyrody Mójka, administracyjnie na gruntach wsi Wyręby. Wedle miejscowej tradycji diabeł niósł kamień w celu zniszczenia zamku w Odrzykoniu, lecz upuścił go o świcie, gdy zapiał kur. Inne podanie mówi, że głaz został upuszczony przez diabła, gdy zabiły kościelne dzwony. Głaz zwany jest także „Błędnym Kamieniem”, ponieważ przechodzący obok niego wędrowcy mieli gubić drogę i błądzić po lesie. Wedle miejscowej ludności kamień niegdyś był
o wiele wyższy, sięgał koron drzew i miał „lustrzaną” powierzchnię. Każdego roku głaz ma zapadać się w ziemię. W trakcie II wojny światowej głaz został częściowo zniszczony przez Niemców, w celu wykorzystania go do budowy drogi. W 1982 r. objęto go ochroną – wówczas miał wystawać przeszło metr nad powierzchnię.

Źródła informacji: Kotula 1974, 85; tablica informacyjna umieszczona obok głazu; kwerenda terenowa

Współrzędne geograficzne: 49.836924, 22.109457

Lokalizacja na mapach Google

Niwki Horynieckie, gm. Horyniec-Zdrój, pow. lubaczowski

W Lesie Buczyna (Uroczysko Buczyna) grupa skałek porozrzucanych na przestrzeni ok 100m2. Największa z nich (tzw. „żaba”) z otworem pośrodku jest obiektem legend. Liczne ślady procesów krasowych – otwory, wgłębienia o różnych kształtach. Wedle różnych podań i koncepcji kamienie, a zwłaszcza skała z otworem, mają stanowić pogańskie miejsce kultu, ew. zegar słoneczny. Obiekt zainteresowań neopogan. Brak dowodów na funkcję religijną miejsca w przeszłości. Utwory naturalne, widoczne w nich otwory powstały w wyniku otworów krasowych.

Lokalizacja GPS: 50°13’43.87″N; 23°24’48.07″E

Niwki001 Niwki003 Niwki009 Niwki010 Niwki015 Niwki020 Niwki028 Niwki030

MONASTERZ, GM. HORYNIEC-ZDRÓJ, POW. LUBACZOWSKI

Tzw. „Diabelski Kamień” w Werchracie, grupa skałek na tzw. „Garbie Niedźwiedzia”. Wychodnia trzeciorzędowych skał wapiennych. Liczne ślady procesów krasowych – otwory oraz wgłębienia o różnych kształtach. Wedle jednej z legend skały a zwłaszcza największa nich zwana „diabelskim kamieniem” są pozostałością głazu, który wysłany z piekła diabeł niósł by zrzucić na klasztor i kościół w Monasterzu. Diabeł w trakcie drogi postanowił chwilę odpocząć i wtedy zastał go świt, co zmusiło go do upuszczenia głazu. Wedle bardziej rozbudowanej wersji podania diabły miały posiadać swoje siedlisko w miejscu zwanym „Moczarami”. Najsilniejszy z nich nie mogąc ścierpieć obecności zakonników w Monasterzu wyruszył do Brusna i kamiennej góry gdzie wyrwał ogromny kawał skały.

Wędrując nocą przez góry i doliny bardzo się zmęczył i postanowił chwilę odpocząć gdy już znalazł się blisko klasztoru. Położył głazy i zdrzemnął się, gdy nagle obudziło go pianie koguta z pobliskiej wsi. Diabeł wraz z nastaniem dnia utracił siły i z wściekłości wbił pazury w kamień, czego ślady mają być widoczne do dziś po czym uciekł do Moczar.

W odległości ok. 2 km znajdują się ruiny średniowiecznego klasztoru prawosławnego.

Źródło informacji: Kierepka F., Opowieści z Roztocza. Na tropie legend i historii, Zamość 2022, s. 174-176; Tablica informacyjna Nadleśnictwa Lubaczów przy głazie; kwerenda terenowa

Współrzędne geograficzne: 50.266050, 23.429298

Lokalizacja na mapach Google

CZARNY LAS – KOLONIAGM. JÓZEFÓW, POW. BIŁGORAJSKI

Skała „Diabelski Kamień” – największy z głazów. Według podania diabeł chciał zbudować w tym miejscu piekło. Założył się z miejscowym chłopem, że jeżeli uda mu się to w jedną noc, to chłop odda mu duszę. Gdy niósł ostatni kamień, we wsi zapiał kogut oznajmiając nastanie dnia. Rozsypane na kulminacji wzgórza skały mają być pozostałościami po niedokończonym piekle. Obecnie Rezerwat Przyrody Piekiełko koło Tomaszowa Lubelskiego. Na szczycie tablica informacyjna. W latach 30. oraz 40. XX w.
eksploatowano w tym miejscu kamień do budowy dróg, widoczne są ślady prób rozsadzania materiałem wybuchowym.

Źródła informacji: kwerenda terenowa

Współrzędne geograficzne: 50.497883, 23.155950

Lokalizacja na mapach Google

RADORYŻ SMOLANY, GM. KRZYWDA, POW. ŁUKOWSKI

Głaz o długości 200 cm, wysokości 95 cm, szerokości 120 cm. Położony jest w stawie o lokalnej nazwie „Diabelski Staw”. Z kamieniem wiąże się legenda, że został upuszczony przez diabła, który chciał go zrzucić na pobliski kościół w Radoryżu Kościelnym. Według informatorów ze wsi Radoryż Kościelny
oraz Wólka Radoryska staw był niegdyś miejscem kąpieli i wycieczek okolicznej ludności, obecnie zapomnianym. W pobliżu, obok czynnej strzelnicy znajduje się podobny głaz.

Źródła informacji: kwerenda terenowa (wywiad z mieszkańcami wsi Radoryż
Kościelny, Radoryż Smolany, Wólka Radoryska)

Współrzędne geograficzne: 51.79708, 22.15102

Lokalizacja na mapach Google

Diabelski kamień w Diablim Stawie

Drugi głaz położony nieopodal: lokalizacja na mapach Google