LEOSIA, GM. DRZYCIM, POW. ŚWIECKI
„Kamień św. Wojciecha”, zwany także „Diabelskim”. Trzeci co do wielkości głaz narzutowy w Polsce. Granit różowo-szary o wymiarach ok. 9 × 11 × 3 m i obwodzie 24 m.
Z kamieniem związane są trzy podania. Według pierwszego z nich, z kamienia, który był czczony przez pogańskich Prusów, miał głosić kazania św. Wojciech. Kamień namaścił św. olejkiem, po czym poganie widząc, niemoc swoich bogów mieli zacząć się nawracać.
Drugie podanie mówi, że kamień niósł diabeł chcący wrzucić go do rzeki Wdy, w celu zalania chłopskich pól. Spóźnił się jednak i w powietrzu zastał go świt, trzykrotnie zapiał kur i diabeł utraciwszy moc porzucił głaz. Na jego powierzchni mają być jeszcze widoczne ślady diabelskich łańcuchów.
Trzecia legenda mówi o dwóch młynarzach nad Wdą. Jeden z nich zawarł pakt z diabłem, by ten wykonał zaporę na rzece poniżej jego młyna, niszcząc tym samym interes drugiemu. Diabeł niósł w tym celu wielki kamień, lecz kur zapiał i upuścił głaz w lesie.
Na głazie widoczne są mocno zatarte napisy (graffiti) oraz ślady po wierceniu i próbie rozbicia.
Źródła informacji: Czernicka-Chodkowska 1980, 57, ryc. 21; Czernicka-Chodkowska 1977, 24-25;
http://falkowscy.eu/galeriawiedzy/legendy/leosia/ (dostęp 20 kwietnia 2023); kwerenda terenowa
Współrzędne geograficzne: 53.485137, 18.397931