Skip to main content

Autor: olimpadmin

KOMBORNIA, GM. KORCZYNA, POW. KROŚNIEŃSKI

Źródełko św. Jana z Dukli. Murowana kapliczka słupowa nad źródłem, ujęcie zagospodarowane i obudowane. Obok znajduje się niewielki parking. Miejsce zlokalizowane jest przy drodze nr 9.

Wedle legendy przy źródle miał odpoczywać św. Jan z Dukli podczas wędrówki z Krosna do Lwowa by odprawić tam niedzielną mszę. W miejscu tym został pochwycony i uniesiony przez anioły, które go poniosły do celu podróży. Źródło zostało pobłogosławione przez świętego. Wedle okolicznych mieszkańców woda z niego posiada właściwości lecznicze, zwłaszcza w przypadku chorób oczu oraz skóry.

Źródła informacji: tablica informacyjna przy źródle; kwerenda terenowa.

Współrzędne geograficzne: 49.71399,21.89883

Lokalizacja na mapach Google

Stępina – Góra Chełm, gm. Frysztak, pow. strzyżowski

Z Górą Chełm wiąże się szereg wierzeń, jedna z nich mówi, że niegdyś było to miejsce kultu pogańskiego. Na górze żył Król Węży, pół człowiek pół wąż, który cieszył się dużą czcią. Przed II Wojną Światową mieszkańcy okolicznych wiosek przestrzegali przed wędrówkami po lasach okrywających górę w czasie przesilenia jesiennego i wiosennego, gdyż można go wtedy było spotkać. Kolejna legenda mówi o kościele, który miał stać na górze, zbudowany przez benedyktynów w miejscu pogańskiej świątyni. Z czasem kościół runął, w jego miejscu postawiono kapliczkę. Zachowały się jedynie otaczające go lipy. Legenda mówi, że podczas odpustu jego uczestnicy się upili oraz pobili, przez co na kościół spadła klątwa. W kapliczce znajduje się obraz Matki Boskiej Leżajskiej. Legenda o ogromnej lipie rosnącej obok kapliczki mówi, że stała ona niegdyś obok kościoła. W czasach reformacji lipa pękła zaś jej pień rozdzielił się na dwa, symbolizując podział chrześcijaństwa. W pień drzewa miały wrosnąć resztki krzyża z nieistniejącego kościoła, stąd drzewo jest uważane za święte. Jeden z proboszczów ze wsi Fryszczak chciał niegdyś wyciąć drzewa, ale po uderzeniu siekiery z ich pni polała się krew. Góra Chełm była miejscem licznych pielgrzymek. Procesja obchodziła kapliczkę, po czym wierni udawali się na pola, gdzie na ich granicach zakopywali „wanilijki” tj. skrawki papieru mające chronić zbiory przed klęskami. Dziś na Górze Chełm znajduje się rezerwat przyrody o powierzchni 155 ha.

Lokalizacja GPS: 49°53’8.28″N; 21°33’52.81″E

GChelm013 GChelm017 GChelm020 GChelm030 GChelm004

CHOTOWA, GM. CZARNA, POW. DĘBICKI

Wedle tradycji źródełko wybiło u stóp „Ptasiej Górki” na której usytuowany jest dziś
kościół, kiedy postawiono tu kapliczkę z obrazem Matki Boskiej, przywiezionym z Częstochowy
ok. roku 1800 przez jedną z mieszkanek wsi. Jej mąż „widząc obraz niezwykłej piękności
miał się wyrazić – Nie jesteśmy godni zatrzymać u siebie takiego obrazu”. Wzgórze z czasem
zmieniło nazwę na „Jasną Górkę”. Woda ze źródełka ma posiadać moc uzdrawiającą. Niegdyś
woda wypływała spod wzgórza stale, dziś pojawiać ma się jedynie w święta Matki Boskiej.
Wówczas przybywają tu liczni wierni, pija ją, obmywają ciało. W archiwach kościelnych mają
istnieć przekazy o uzdrowieniach nieuleczalnie chorych.

Źródła informacji: tablica informacyjna przy źródle; kwerenda terenowa.

Współrzędne geograficzne: 50.02645,21.29962

Lokalizacja na mapach Google

IWIERZYCE-KOLONIA, GM. IWIERZYCE, POW. ROPCZYCKO-SĘDZISZOWSKI

Głaz narzutowy zwany „Diabelskim Kamieniem”. Jest to największy głaz polodowcowy na obszarze województwa podkarpackiego. Położony na stoku wzniesienia, w gęstym lesie, trudny do znalezienia. Wymiary kamienia: długość 3,3 m, szerokość 1,8 m, wysokość 1 m.

Wedle miejscowego podania diabeł chciał za jego pomocą zniszczyć kościół w pobliskiej Nockowej,
jednakże w trakcie lotu zapiał kogut oznajmiający świt i czart upuścił kamień. Na powierzchni głazu widoczne są otwory po próbie jego rozbicia. Kamień jest mało znany wśród okolicznych mieszkańców, położony w miejscu trudno dostępnym.

Źródła informacji: Reszlowie 2013, 102; kwerenda terenowa

Współrzędne geograficzne: 50.022738, 21.727302

Lokalizacja na mapach Google

HERMANOWA-PRZYLASEK, GM. TYCZYN, POW. RZESZOWSKI

Kult miejsca sięga XVII w. kiedy miejscowa ludność chroniła się tu przed najazdem
szwedzkim. W 1860 r. istniała tu drewniana kaplica, zaś źródło z uzdrawiająca wodą cieszyło
się szerokim kultem. Kolejną kaplicę zbudowano w 1947 r. Obecna pochodzi z 1985 kiedy w
Hermanowej zbudowano kościół i utworzono parafię. Wedle F. Kotuli miejscowa ludność nazywała
„pomocną wodą”. Woda ma być szczególnie lecznicza w przypadku chorób oczu.

Źródła informacji: Malak 1996; Kotula 1974, 63; Chowaniec 2007, 89-90; kwerenda terenowa.

Współrzędne geograficzne: 49.93432, 21.99892

Lokalizacja na mapach Google

WYRĘBY (MÓJKA), GM. DYNÓW, POW. RZESZOWSKI

Diabelski kamień, położony obecnie na obszarze Rezerwatu Przyrody Mójka, administracyjnie na gruntach wsi Wyręby. Wedle miejscowej tradycji diabeł niósł kamień w celu zniszczenia zamku w Odrzykoniu, lecz upuścił go o świcie, gdy zapiał kur. Inne podanie mówi, że głaz został upuszczony przez diabła, gdy zabiły kościelne dzwony. Głaz zwany jest także „Błędnym Kamieniem”, ponieważ przechodzący obok niego wędrowcy mieli gubić drogę i błądzić po lesie. Wedle miejscowej ludności kamień niegdyś był
o wiele wyższy, sięgał koron drzew i miał „lustrzaną” powierzchnię. Każdego roku głaz ma zapadać się w ziemię. W trakcie II wojny światowej głaz został częściowo zniszczony przez Niemców, w celu wykorzystania go do budowy drogi. W 1982 r. objęto go ochroną – wówczas miał wystawać przeszło metr nad powierzchnię.

Źródła informacji: Kotula 1974, 85; tablica informacyjna umieszczona obok głazu; kwerenda terenowa

Współrzędne geograficzne: 49.836924, 22.109457

Lokalizacja na mapach Google

JODŁÓWKA, GM. PRUCHNIK, POW. JAROSŁAWSKI

Źródło ujęte studnią w kaplicy murowanej. Część Sanktuarium maryjnego w Jodłówce na szczycie garbu „Góra Maryi”.

Wedle miejscowej tradycji źródło posiada moc leczniczą. Legenda mówić, iż w 1680 roku żmija ukąsiła miejscowe dziecko. Zrozpaczona wdowa, matka dziecka, z nadzieją pobiegła do pobliskiego źródełka, nad którym wisiał obraz Matki Boskiej. Obmyła dziecku twarz wodą i modliła się przed obrazem. Dziecko wyzdrowiało. Obraz mieli przywieść i zawiesić nad źródłem powracający z walk na Ukrainie żołnierze.
Pierwotnie miał znajdować się w zamku Herburtów w Dobromilu. W kościele znajdują się liczne spisane świadectwa uzdrowień. Najstarsze pochodzi z roku 1724. Wedle kroniki parafialnej od roku 1991 miało tu miejsce około 200 uzdrowień.

Źródła informacji: http://www.nowiny24.pl/reportaze/art/6163729,cuda-w-jodlowce-wielka-jest-moc-wody-ze-zrodla-z-gory-maryi,id,t.html (dostęp 20.03.2023); kwerenda terenowa.

Współrzędne geograficzne: 49.90081,22.45243

Lokalizacja na mapach Google

JAROSŁAW, GM. JAROSŁAW, POW. JAROSŁAWSKI

Źródło ujęte studnią w Kaplicy Cudownego Źródła Matki Boskiej Bolesnej przy Bazylice
O.O. Dominikanów w Jarosławiu. Pod murami klasztoru. 20 sierpnia 1381 r. pasterze
mieli znaleźć na stojącej tu gruszy figurę Matki Boskiej Bolesnej z Jezusem Ukrzyżowanym –
obecnie w ołtarzu głównym bazyliki. Obok gruszy wybiło źródełko, jego woda posiadać ma cudowną
moc leczniczą, pomagającą w chorobach oczu. Obecne kaplic z roku 1752 postawiona
w miejscu drewnianej kapliczki. Zdobiona freskami z opisami uzdrowień i cudów jakie miały
mieć tu miejsce. Wejście do kaplicy zamknięte kratą, przy niej kran gdzie można nabierać
wody.

Źródła informacji: tablica informacyjna, strona internetowa klasztoru O.O. Dominikanów: https://jaroslaw.dominikanie.pl/sanktuarium/historia/ (dostęp 20.03.2023); kwerenda terenowa.

Współrzędne geograficzne: 50.016517, 22.664220

Lokalizacja na mapach Google

OSTROWY TUSZOWSKIE, GM. CMOLAW, POW. KOLBUSZOWSKI

Wedle legendy w danych czasach rycerz polował w rosnącej tu puszczy w niedzielę.
Gdy upolował jelenia, tryskająca z jego wątroby czarna krew oblała mu twarz i oczy, sprawiając
że oślepł. Była to kara za pracę w dzień święty. Żałując za grzech i błagając Matkę Boską o ratunek
ta objawiła się i nakazała by grzebał rękami w piasku i obmył się wodą, która się pojawi. Z
piasku trysnęło źródło, rycerz po obmyciu się w jego wodzie odzyskał wzrok. Według mieszkańców
wsi od najdawniejszych czasów źródło cieszy się kultem, zaś jego moc lecznicza ma być
szczególnie pomocna w chorobach oczu. Źródło zostało zasypane w latach 30. XX w. podczas
budowy pobliskiej drogi. W 1999 zostało odnalezione. Jego woda zasila obecnie staw parafialny,
obok studni znajduje się kopiec NMP oraz rzeźba siedzącego rycerza. Z postacią rycerza
związana jest również legenda dotycząca powstania kościoła. Rycerz miał zasnąć pod
modrzewiami, we śnie ukazała mu się Matka Boska mówiąc „Przybywam tu z Włoch i tu mi
postawisz kościół”.

Źródła informacji: http://parafia-ostrowytuszowskie.pl/historia-sanktuarium/kult-madonny-z-puszczy/ (dostęp 20.02.2022); tablica informacyjna; kwerenda terenowa.

Współrzędne geograficzne: 50.31054,21.64310

Lokalizacja na mapach Google

KRZESZÓW DOLNY, GM. KRZESZÓW, POW. NIŻAŃSKI

Cudowne źródełko oraz Kapliczka MB na tzw. Komanowej Górze, piaszczystej wydmie na terasie nad-zalewowej Sanu. Obszar zagospodarowany.

Wedle miejscowej tradycji w dawnych czasach zanim została tu postawiona pierwsza kapliczka w lasku na Komanowej Górze, na źródle objawiła się Matka Boska. Odtąd woda nabrała cudownych leczniczych właściwości na różne choroby, zaś szczególnie oczu. W 1867 r. niejaki Wawrzyniec Góra, młynarz z Radecznicy koło Zamościa miał sen, w którym pokazała mu się Matka Boska i nakazał zbudowanie obok cudownego źródełka w pobliżu miasteczka nad dużą rzeką kapliczki. Młynarz szukając takiego miejsca przywędrował do Krzeszowa oraz kierowany przez ludzi dotarł na Komanową Górę.

Okazało się, że właśnie to miejsce widział we śnie. Powróciwszy do Radecznicy zabrał drewno
i kamień młyński, na którym postawił kapliczkę na Komanowej Górze. Nazwa lokalna –
Zjawienie. W latach 90. XX wieku wybudowano nową większą murowaną Kaplicę Matki Boskiej
Bolesnej. W każdą 3 niedzielę miesiąca od maja do października odprawiane są tu msze święte.
15 września nabożeństwo odpustowe.

Źródła informacji: Ginalska 1999; kwerenda terenowa.

Współrzędne geograficzne: 50.38669,22.36704

Lokalizacja na mapach Google